Motorrijtuig DR 60 50 99-54 668-7 van Stichting Het Nederlands Spoorwegmuseum (SpM)

Het motorrijtuig werd in 1914 bij de Zuid-Hollandsche Electrische Spoorweg-Maatschappij (ZHE) in dienst gesteld met het nummer 61, serie 51 - 62. Het was geschilderd in crème (boven) en groen (onder) en afgewerkt met een Jugendstil-versiering. Het had 56 zitplaatsen 2e klasse (mB). Het materieel kwam in dienst met een installatie voor 10 kV éénfase wisselspanning. Beide tractiemotoren waren in één draaistel ondergebracht: het andere draaistel bevatte de luchtcompressor voor de beremming. De mB's verzorgden gewoonlijk met zijn tweeën en twee 3e-klasse tussenrijtuigen de sneltreindienst tussen Rotterdam Hofplein en Den Haag HS / Scheveningen.

In 1921 werd het materieel door NS in een nieuw nummersysteem ondergebracht, waarbij de 61 het nummer B 9011 ontving.

In 1926 werden de 23 ZHE-rijtuigen verbouwd voor 1500 Volt gelijkspanning. De 61 kreeg behalve het nieuwe nummer BD 9402 en een nieuwe elektrische installatie van Metropolitan-Vickers en een kleine bagage-afdeling die ten koste ging van 16 zitplaatsen.
In het vervolg deed het met een 3e-klasse stuurstandrijtuig dienst tussen Den Haag HS en Scheveningen, waarbij ook ingeschreven bagage werd vervoerd.

In 1930 werd een machanische kilometerregistratie ingevoerd, waarbij het nodig werd alle motorrijtuigen in een eigen nummerserie onder te brengen. Voor de ZHE-ers werd dit BC 9901 - 9909, C 9925 - 9933 en BD 9951 - 9953. De BD 9402 werd nu BD 9952. De besmettelijke kleur werd in de dertiger jaren vervangen door een geheel groene beschildering.

In 1944 werd de BD 9952 met de meeste andere ZHE-ers naar Duitsland weggevoerd.

Na de bevrijding kwamen de meeste weer terug in Nederland, maar de BD 9952 bleef vermist.

In 1992 ontdekte een Nederlandse treinkenner in voormalig Oost-Duitsland bij Geestgottberg een duidelijk herkenbare ZHE-er. Bij nadere inspectie bleek de wagen voor wegonderhoud (Bahnmeisterei) in gebruik te zijn geweest, maar het stond nu met doorgehaald nummer 60 55 99-54 668-7 gereed voor afvoer. Het rijtuig was in het verleden geheel leeggehaald en van zijn tractie-installatie ontdaan, terwijl de eertijds grote ramen zijn vervangen door veel kleinere. Nu is het geschilderd in een lichtgroene kleur.

Op verzoek van het Spoorwegmuseum werd het rijtuig in 1992 niet gesloopt. Het staat nu in afwachting van zijn lot in Klostermansfeld. Maar onlangs is besloten het rijtuig niet naar Nederland terug te halen, want het voegt geen belangrijke informatie toe aan de collectie, terwijl de transportkosten hoog zijn.

Een groepje liefhebbers heeft het plan opgevat om dit rijtuig weer terug te halen naar Nederland en is voor dit crowdfundingsactie gestart.

[rev BS 27/2'17]